Dereotu, maydanoz ailesindeki (Apiaceae) aromatik çok yıllık otsu bir bitkidir. Dereotunun yaprakları ve tohumları yiyecekleri tatlandırmak için baharat olarak kullanıldığı Avrasya’da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Dereotu, 40-60 cm’ye kadar büyür. İnce içi boş saplar, ince bölünmüş ve yumuşak narin yapraklar 10-20 cm uzunluğundadır. Yaprak bölümleri 1–2 mm genişliğinde, rezene yapraklarından biraz daha geniş, ipliğe benzeyen, 1 mm’den daha geniş, ancak dokusal olarak daha serttir. Çiçekler 2-9 cm çapında küçük beyaz ila sarıdır. Tohumlar 4–5 mm uzunluğunda ve 1 mm kalınlığındadır ve uzunlamasına kabarık bir yüzeyi olup düz ila hafif kavislidir.

Dereotu taze kullanıldığında tadı daha iyidir. Çünkü kurutulduğunda lezzetini hızla kaybeder ancak, dondurularak kurutulmuş dereotu yaprakları lezzetlerini birkaç ay boyunca nispeten iyi korur. Meyve (dereotu tohumu yağı) ve yapraktan (dereotu yaprağı yağı) elde edilen uçucu bir yağ da gıda aroması, ilaçlar ve parfüm sabunları gibi çeşitli amaçlar için kullanılır. Tıbbi olarak, dereotu 2000 yılı aşkın bir süredir kullanılmaktadır ve yemeklerden sonra mideyi yatıştırmak için özellikle iyi bilinmektedir.

İKLİM İSTEKLERİ

Dereotu bitkisini başarılı yetiştiricilik için, yüksek güneş seviyesine sahip yaz sıcaklarını gerektirir. Kısmi gölge bile dereotu verimini önemli ölçüde azaltacaktır. Aynı zamanda zengin, iyi drene edilmiş toprağı tercih eder. Tohumlar üç ila on yıl yaşayabilir. Bitkiler biraz monokarpiktir ve çiçeklenmeden (tohum ürettikten) sonra hızla ölürler. Aşırı sıcak havalar çiçeklenmeyi hızlandırabilir. Üretim süresi boyunca toplam 650 mm ila 1000 mm arasında düşük yağış gerektirir. Günlük 6 – 8 saat güneş alan yerlerde bitki dikilebilir.

TOPRAK İSTEKLERİ

Dereotu çeşitli topraklara, tınlı, kumlu tın ve kil topraklara iyi adapte edilmiştir. Ancak kumlu topraklar en iyisidir, bu toprak altında yetiştirilen ürün iyi bir tada sahiptir. Toprağın pH’ı 4.5 ila 6.5 arasında değişebilir ve drenajı iyi olmalıdır.

EKİM

Dereotunun zahmetsiz ve uzun ömürlü olması için tüm yabani otlar çıkarılmalıdır. Bu sebeple toprak derinden sürülmelidir. Toprak, sebze ve bitki üretimi için istenen inceliğe erişene kadar sürülmelidir. İyi ayrışmış organik gübre toprağa iyice dahil edilmeli ve toprağın fosfor eksikliği olduğu veya seviyelerinin düşük olduğu söylenirse herhangi bir fosfatlı gübre ile karıştırılmalıdır.

Dereotu tohumu ekimi metrekareye 5 gram düşecek şekilde hesaplanır. Tohum ağırlığı çok az olduğundan ekiliş için rüzgarsız havalar tercih edilmelidir. Sıra arası 30 cm mesafe bırakılıp sıra üzerine belirli aralıklarla tohum düşürülür.

Dereotu tohumları ilkbaharda don tehlikesi geçtikten sonra doğrudan tohum olarak bahçeye ekilmelidir, zira fide olarak ekilmeye pek uygun değildir. Dereotu ekim sıcaklığı 15 – 21 °C arasında olmalıdır. Tohumlar 10 ila 14 gün içinde çimlenmektedir. Dereotu yaprakları hafif ve narin olduğundan kuvvetli rüzgarlardan etkilenir. Bu nedenle direk kuzeye açık veya boğaz oluşturan bölgelere ekmekten kaçının.

HASAT

Dereotu hasadı için bitki dört ila beş yaprak alır almaz, hasada başlayabilirsiniz. Önce yaşlı yaprakları hasat edin. Yaprakları ya iki tırnak arasında ezerek ya da makasla keserek hasat edin.